فرزین سوادکوهی ،کارشناس انرژی:
فرزین سوادکوهی گارشناس انرژی معتقد است که تجربه نشان داده دست بردن در قیمت حاملهای انرژی، نتیجه بلندمدت نخواهد داشت و نتایج آن معمولا به شکل مقطعی است. درباره بنزین هم دیدیم که با افزایش قیمت عملا هیچ اتفاقی در بحث مصرف رخ نداد. بنابراین میتوان گفت نیازی که بازار برق در بخشهای خانگی و صنعتی دارد، با افزایش قیمت برطرف نشده و پاسخ داده نمیشود. برخی از کارشناسان هم معتقدند که رفع ناترازی در صنعت برق نیازمند فعالیت همزمان در چند حوزه افزایش بهره وری نیروگاهی و بهره وری شبکه توزیع ، اقدامات فرابخشی برای استاندارد سازی وسایل برقی و در نهایت بحث افزایش سرمایه گذاری در صنعت برق است.
کد خبر: ۳۹۷۹۸۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۲/۱۸
خبری از اجرای قرارداد نیست؛
بحران گاز در کشور به وضعیت اضطراری رسیده و در حالیکه تولید سالانه گاز ایران به ۲۷۷میلیارد مترمکعب میرسد، مصرف داخلی به ۲۴۹میلیارد مترمکعب در سال رسیده است. بخش خانگی، تجاری و صنایع غیرعمده با مصرف ۱۱۹میلیارد مترمکعب، نیروگاهها با ۷۹میلیارد مترمکعب و صنایع عمده با ۵۱میلیارد مترمکعب، بیشترین مصرفکنندگان گاز در کشور هستند. بهروزی فر کارشناس انرژی معتقد است که مشکل اصلی صنعت نفت و گاز در ایران نبود منابع مالی نبوده و مهم ترین چالش ما نبود تجهیزات و ادوات مناسب با تکنولوژی روز است. در روزهای پایانی سال ۱۴۰۲ دولت سیزدهم با امضای قرارداد پارس جنوبی به نوعی خبر از اجرای این پروژه توسط ۴ شرکت ایرانی خبر دادند. اما در نهایت چند ماه بعد با شروع دولت چهاردهم مشخص شده که خبری از امضای قرارداد نبوده و همه آنچه که جواد اوجی وزیر نفت دولت سیزدهم و محسن خجسته مهر معاون او در شرکت ملی نفت در بوغ و کرنا کردند تفاهم نامه ای بیش نبوده که ارزش و اعتبار چندانی هم نداشته است. پروژه ای که سال ها در مورد ضرورت آن سخن گفته شده، اما تا حالا ره به جایی نبرده است. با وجود گذشت حدود ۱.۵ ماه از امضای این قرارداد مساله تامین مالی آن حل نشده و حالا دیوان محاسبات به آن ایراداتی را وارد ساخته است. این مشکل در حالی است که اولیا مدیر عامل شرکت مپنا یکی از ۴ شرکت اصلی طرف قرارداد در اجرای این پروژه پیشتر گفته بود که «شروع عملیات اجرایی این لنگ تامین اعتبار و منابع مالی مورد نیاز آن است و به محض پرداخت قسط اول کار اجرایی را شروع خواهیم کرد.».
کد خبر: ۳۹۷۸۳۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۲/۰۳
کاسبان داخلی و خارجی تحریم:
گرچه بسیاری از دولتها با شعار آوردن پول نفت در سفره ایرانیان روی کار آمدند، اما آنطور که افراد مطلع میگویند، اکنون این درآمدهای نفتی یا سر از جیب مافیای نفتی درمیآورد یا به چین و برخی آقازادهها میرسد. آسیبی که از آن تعبیر به کاسبی تحریم میشود. غلامعلی جعفرزاده ایمنآبادی، نماینده ادوار مجلس مدعی است که ایران نفت خود را ۳۰ درصد زیر قیمت جهانی به چین میفروشد و مابهازای ۷۰ درصدی هم که قیمتگذاری میکند، ارزی وارد کشور نمیشود. ۹ درصد از پول هر محموله نفتی که توسط کشتیها صادر میشود به جیب آقازادهها میرود و آنها علنا از تحریم تغذیه میکنند. محمود خاقانی، کارشناس انرژی ، در رابطه با مافیای نفتی عنوان کرده بود که در جریان تغییر دولت هشتم به نهم، رئیس دولت نهم (احمدی نژاد) علنا اظهار داشت که در نفت یک مافیایی وجود دارد. اما بعدا، وزیر نفت دولت دهم این ادعا را رد کرد و اظهار نمود که مافیایی وجود ندارد. وزیر نفت دولت یازدهم نیز اذعان کرده بود که مافیای بسیار گردن کلفتی در نفت مستقر شده و جلوی هر ابتکاری را میگیرد و دنبال منافع کوتاهمدت خود است. به نقل از یکی از نمایندگان مجلس یازدهم، روزانه ۴ میلیون تن ال پی جی در صنعت نفت توسط مافیا برداشت میشود. مافیا علنا از تحریمها استفاده میکند و سود میبرد.
کد خبر: ۳۹۶۰۱۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۶/۱۹
مهندس فریدون محمودیان، کارشناس انرژی:
مهندس فریدون محمودیان دانش آموخته مهندسی برق از دانشکده پلی تکنیک تهران است. او پیش از این در دانشگاه صنعتی امیرکبیر در رشته برق تدریس کرده است. محمودیان علاوه بر تدریس یک کارشناس انرژی برجسته است و مجموعه شرکتهای برقی مهرآباد(فولمن) را طراحی و راه اندازی کرده است. هرچند او اکنون در بستر بیماری است، ولی نسبت به مشکلات و ریشههای صنعت برق که باعث درد و رنج مردم شده است بی تفاوت نیست. گفتنی است محمودیان نقطه نظرهایی درباره عملکرد شرکت مپنا دارد که قرار است آن را در آن شرکت یا در پژوهشکده نیرو مطرح کند. نوشتار وی درباره دلایل کمبود انرژی در کشور را در ادامه میخوانید.
کد خبر: ۳۹۵۷۸۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۵/۲۸
اهمیت ساخت پتروپالایشگاههای خوراک نفت خام :
یکی از مهمترین انتظارات از دولت چهاردهم ایران، پیگیری مسیر جدید برای تبدیل نفت خام به فرآوردههای نفتی از طریق توسعه زنجیره ارزش صنعت نفت از محل تولید موادشیمیایی از نفت خام است که با ساخت «پتروپالایشگاه» محقق خواهد شد. با تبدیل نفتخام به طیف وسیعی از محصولات پتروشیمی با ارزش بالا مانند سوخت، پلاستیک و موادشیمیایی کشور میتواند جریانهای درآمدی خود را متنوع و غیرقابل تحریم کند، وابستگی خود را به صادرات نفت خام کاهش دهد و ارزش افزوده و همچنین رشد اقتصادی در بازار داخلی ایجاد کند.
کد خبر: ۳۹۵۶۲۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۵/۱۰
محمدرضا اکبری، کارشناس بینالمللی انرژی:
محمدرضا اکبری کارشناس انرژی با اشاره به اینکه سالانه معادل ۵۰۰ میلیون بشکه نفت خام با ارزش ۲۵ میلیارد دلار در کشور اتلاف انرژی وجود دارد، گفت، امکان بهینهسازی و بهره گیری از ۵۰ درصد این ظرفیت، در کشور وجود دارد.در ۲۰ سال گذشته برای تامین روزافزون انرژی کشور به میدان گازی پارس جنوبی به عنوان یک منبع قابل توجه برای تامین حدود ۷۰درصد انرژی گازی مورد نیاز کشور وصل بودیم؛ اما این میدان تا ۳ سال آینده با کاهش افت فشار رو به رو خواهد شد و میدان جایگزینی هم نداریم. لذا باید یک نگاه جدی از بحث عرضه محوری به مدیریت تقاضای مصرف و کاهش شدت مصرف انرژی رخ بدهد.در کشور مصرف انرژی متولی ندارد؛ وزارت نفت و نیرو متولی تولید حاملهای انرژی هستند. سازمان بهینهسازی مصرف سوخت و ساتبا نیز به دلیل تعارض ساختاری که وجود دارد بیشتر اسیر بحثهای تولید هستند.توپ این موضوع نیز در زمین دولت بوده و دولت بدون آنکه بخواهد با مردم عادی و ۸۰ میلیون جمعیت درگیر شود با اصلاح ساختاری که در چرخه تولید، توزیع و انتقال ایجاد میشود، میتواند بخش قابل توجهی از این ظرفیت را آزاد کند.از افزایش راندمان نیروگاه تا کاهش اتلاف در شبکه برق و گاز و فرآورش نفت و گاز از جمله اقداماتی است که دولت بدون درگیر شدن با مصرفکننده نهایی میتواند در زمینه بهینهسازی اجرا کند. در مصرفکننده نهایی نیز ۳ بخش جدی ساختمان، حمل و نقل و بخشهای جانبی هستند که اگر توجه شود باز هم دولت نقش مهمتری دارد.اگر به جای بهینهسازی مصرف انرژی بخواهیم ظرفیت تولید انرژی در کشور ایجاد کنیم سه برابر سرمایه بیشتری مورد نیاز است و این در حالی است که همان میزان انرژی را میتوان با یکسوم قیمت با بهینهسازی در کشور ایجاد کرد.
کد خبر: ۳۹۵۵۹۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۵/۰۸
توجه به زیرساختها پیششرط تحقق هاب گازی :
ایران سالهاست رویای تبدیلشدن هاب گازی منطقه را در سر دارد. اما موانع بسیاری بر سر راه بوده و هست که هر بار این مسیر را دشوارتر میکند. به نظر میرسد دولت سیزدهم در روزهای پایانی خود و به دنبال مواجهه با بحران ناترازی گاز، در تلاش است تا گام برداشتن در این مسیر را به نام خود بزند. در این راستا، حدود یک ماه پیش تفاهمنامهای بین نماینده ویژه فدراسیون روسیه و جواد اوجی، وزیر نفت، با هدف توسعه و تقویت همکاری دو کشور در زمینه گاز امضا شد. در راستای انعقاد تفاهمنامهای با روسیه به جهت واردات گاز و قرارداد سواپ گاز ترکمنستان از طریق ایران به عراق، بار دیگر موضوع تحقق رویای هاب گازی مطرح شده است. با توجه به ظرفیتهای ایران و روابط بینالمللی آیا چنین رویایی محقق خواهد شد؟ باید از سازمان بازرسی کل کشور ، دیوان محاسبات و سایر نهادها و دستگاه های بازرسی و امنیتی پرسید که چه توضیحی درباره دستاوردهای وزیر نفت در این خصوص دارند؟
کد خبر: ۳۹۵۵۶۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۵/۰۶
مخالفان و موافقان تفاهم نامه هاب گازی؟
مدیران شرکت ملی گاز ایران و شرکت گازپروم روسیه روز چهارشنبه (ششم تیر ماه) تفاهم نامه راهبردی انتقال گاز از روسیه به ایران را امضا کردند.ادعا می شود که با این توافق، سهم ایران در تجارت گاز منطقه جهش خواهد کرد و در عمل به هاب انرژی منطقه تبدیل خواهد شد. اما از شعارها ، ویترین چینی ها و هول بازی های مدیران دولتی که بگذریم، هیچ اطلاعاتی درباره این تفاهم نامه و توافقات پی بند ان منتشر نشده است. موازنه انرژی؛ این شاهبیت مذاکره الکساندر میلر نماینده ویژه رییسجمهور روسیه با محمد مخبر پس از قرارداد صادرات گاز روسیه به ایران است که با افتخار به رسانهها اعلام میشود؛ قراردادی که بنابه گفته گروهی دیگز از کارشناسان ، میتواند به معنای زندهبهگور کردن گاز ایران تمام شود.
کد خبر: ۳۹۵۳۳۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۴/۱۵
فساد زنگنه یا قصور جلیلی :
قرارداد کرسنت، بار دیگر در جریان مناظرههای انتخابات ریاست جمهوری بر سر زبانها افتاده است. از سویی ادعای فساد و از سوی دیگر درخواست مناظره به جهت شفافسازی مطرح میشود. اما مشکل بر سر چیست؟ زنگنه جلیلی را به مناظره دعوت می کند و جلیلی صحبت از فساد بزرگ دارد؟
کد خبر: ۳۹۵۲۴۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۴/۰۷
فرزین سوادکوهی :
رسانهها و کارشناسان میگویند نمونهای از تولید این نوع بنزین را مشخص کنید و پاسخ این است که در کشور چین، این نوع بنزین به شکل آزمایشی استفاده شده است، اما این نوع بنزین چندان همه گیر نشده است. ما باید این نکته را در ذهن داشته باشیم که این که متانول ارزانتر است، دلیل مناسبی برای این نیست که روی به این حرکت بیاوریم. به هر حال بدبینی موجود به علت همین بی اطلاعی از این موضوع است که بنزینی که قرار است با روش جدید تولید شود، آیا واقعا مراحل استانداردی را طی میکند یا خیر.
کد خبر: ۳۹۴۸۲۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۲۷
تشدید کسری بودجه با گردن کلفتی پتروشیمی ها:
در پتروشیمیها چه میگذرد؟ آنچه میگذرد با آنچه باید بگذرد، تومنی هفتصنار توفیر دارد، چه آنکه قرار بود زنجیرهای پاییندستی از نفتوگاز شوند تا به قاعده ارزشافزوده، آورده زیادی نصیب جیب مردم شود، ولی ظاهراً بناست از جیب مردم برداشته شود تا چرخهای شرکتهای ریزودرشت پتروشیمیها برای تامین منافع گروهی بچرخند و هر زمان نیز لازم شد، با مقداری سروصدا، این چرخهای معیوب روغنکاری شوند!بدهی پتروشیمی ها درخصوص گاز بها، معادل حدود ۵/۲ ماه کامل یارانه نقدی کشور است. مشخص هم نیست که بدهی باقیمانده ۶۰هزارمیلیاردتومانی پتروشیمیها به دولت در سال ۱۴۰۲، تنها بدهی این بخش است یا باز هم از سالهای قبل نیز تفاوت پرداخت و بدهی باقیمانده است یا خیر؟!یکی از عوامل مهم در عدمپرداخت بدهی گاز از سوی شرکتهای پتروشیمی، عدمتسعیر نرخ ارز برای محصولات صادراتی است که مانع تسویه تعهدات مالی آنها میشود.
کد خبر: ۳۹۴۶۲۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۱۱
مدیرعامل صندوق توسعه ملی:
مهدی غضنفری مدیرعامل صندوق توسعه ملی در دهمین همایش سالانه اقتصاد مقاومتی (حکمرانی ارزی؛ ثبات و رونق اقتصادی) اظهار داشت صندوق توسعه ملی با توجه به تراکنش های ارزی خود، می تواند بعنوان نهاد تنظیم گر بازار ارز وارد میدان شود.صندوق توسعه ملی یک بازیگر بازار ارز تلقی می شود و باید کاملا سیاست های خود را با بانک مرکزی هماهنگ کند.با توجه به مصوبه برنامه هفتم و ورود صندوق توسعه ملی به صنایع بالادستی نفت، یک عده ای می گویند صندوق می خواهد بنگاه دار یا جانشین شرکت ملی نفت بشود برای همین مخالف می کنند که این دروغ است.صندوق بنگاه سازی نموده و می تواند یک میلیون بشکه بر ظرفیت نفتی کشور اضافه کند.
کد خبر: ۳۹۳۹۶۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۲/۰۱
میرقاسم مومنی ،کارشناس انرژی:
میرقاسم مومنی کارشناس حوزه انرژی می گوید که باتوجه به اینکه معدود کشورهایی در جهان هستند که میتوانند در موضوع صادرات خدمات فنی و مهندسی پالایشگاهی حرف برای گفتن داشته باشند ایران باتوجه به توان تکنولوژیکی در صدد برآمد از این تکنولوژی برای صادرات غیرنفتی و ارزآوری استفاده کند.این کار علاوه بر حضور فنی مشارکتی در صنعت نفت کشور مقصد، زمینه را برای تقویت صادرات نفت و خرید محصولات فراوری شده از انها فراهم می کند. در شرایط غیر تحریمی دست واسط ها کوتاه می شود و در شرایط تحریمی، چرخه نفوذ ناپذیر ضد تحریم تشکیل می گردد. اما مهندس میرقاسم مومنی نگفت که شفافبت حساب ها اصلی اساسی در این خصوص است. هنوز وزارت نفت ، ترسیم شفافی از وضعیت پالایشگاه سازی برون مرزی در ادوار گذشته یا شراکت با پالایشگا ههای خارجی ارایه نداده است.
کد خبر: ۳۹۳۲۳۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۰/۰۲
صفر تا صد پروژههای نفتی فرامرزی؛ از هاشمی تا اکنون:
محمود خاقانی کارشناس حوزه انرژی مدعی است که چندین سال قبل از انقلاب که صنعت نفت معمولا برنامههای بلندمدت را برای جذب سرمایه گذاری و پیش بینی بازار فروش نفت طراحی می کرد، شرکت ملی نفت در پالایشگاههایی مثل کره جنوبی و افریقای جنوبی و چند پالایشگاه دیگر دنیا از جمله هند شریک شد، یعنی نه اینکه سرمایه ببرد بلکه بنا بر این شد که نفت ایران در پالایشگاههای این کشورها پالایش شود و فرآورده را نیز ایران بفروش برساند و درواقع در سهام این پالایشگاهها شریک شود.عدها در زمان جنگ ایران و عراق همه این پروژهها متوقف شد، البته در آن زمان پالایشگاه به پول هم نیاز داشت این سهامها فروخته شد و اکثرا از سوی عربستان سعودی خریداری گردید.ما در یک کشور افریقایی پالایشگاه ساختیم و میلیاردها دلار به برخی دولت افریقایی و امریکای لاتین مثل سریلانکا وام دادیم که بعضا غیرقابل وصول است اکنون نیز سیاست جدیدی در دیپلماسی خارجی تعریف شده و بناست در سوریه یک پالایشگاه بازسازی شود تا اگر بتوانیم نفت خام را پالایش و صادر کنیم و فرآورده را نیز در این کشور بفروشیم.
کد خبر: ۳۹۳۱۹۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۹/۲۷
سپهر عبداللهپور:
میدان گازی الدوره که در ایران آرش نامگذاری شده است آنطور که تخمین زده میشود، ذخیرهای بیش از یک هزار میلیارد فوت مکعب گاز طبیعی و ۳۱۰ میلیون بشکه نفت خام دارد.در سال ۱۳۷۹ مقامات وقت کویت برای مذاکره و همکاری با شرکت ملی نفت ایران به تهران آمدند. اما متاسفانه به دلایلی که معلوم نیست تلاشهای مسئولان وقت وزارت نفت و شرکت ملی نفت ایران برای دست یافتن به یک توافق برد- برد با کویت ناکام ماند. موضوع تا این اواخر هم پیگیری نشده بود، تا اینکه خبر توافق اخیر کویت و عربستان موجب مطرح شدن دوباره موضوع شد.
کد خبر: ۳۹۱۳۹۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۲۹
چالش های فولادی ها از نگاه رضوی، عضو انجمن نوردکاران فولاد ایران:
بر اساس سند چشمانداز در ۱۴۰۴ ایران باید به تولید ۵۵ میلیون تن فولاد در سال برسد و این درحالی است که وضعیت کنونی تولید فولاد به بیش از ۳۲ میلیون تن در سال نمی رسد؛ این البته نفی پیشرفتها نیست.
کد خبر: ۳۹۱۳۴۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۲۵
اختلافات بر سر میدان مشترک؛
میدان گازی آرش از میدانهای گازی ایران است که در شمال خلیج فارس و در استان بوشهر قرار دارد. این میدان گازی از میادین مشترک ایران با کشورهای کویت و عربستان سعودی است. میدان گازی آرش از سوی دو کشور عربی میدان الدوره نامیده میشود. کارشناسان معتقدند، اگر ما سهمی در این میدان گازی داریم، باید در سالهای گذشته نشستهای مشترک بزرگ و اثرمندی با طرفین مناقشه برگزار و حد و حدود سهم هر یک در میدان گازی آرش مشخص میشد. متاسفانه این اتفاق رقم نخورده است. البته بخشی از این نادیده انگاری منتج از مشکلاتی بوده که ما با کشورهای اطراف داشتیم. به خصوص مناقشه ما با کشور عربستان، در به تاخیر افتادن حل اختلافات میدان گازی آرش موثر بود.
کد خبر: ۳۹۰۰۸۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۱۴
یک کارشناس حوزه مسکن:
یک کارشناس حوزه مسکن گفت: از نظر هزینه وقتی خانه های یک طبقه ساخته می شوند، باعث می شود ۳۰ درصد در هزینه ها کاهش داده شود، به عبارتی هم از نظر دلایل اقتصادی و مالی و هم از نظر کیفیتی و اجتماعی ما باید به سمت یک طبقه سازی منازل مسکونی پیش برویم. وقتی منازل مسکونی به صورت حیاط دار و یک طبقه ساخته می شود سرعت ساخت آن به مراتب از آپارتمان سازی بالاتر است. باید از ایشان پرسید که ضمن محاسبه کاهش هزینه ساخت و ساز،آیا به هزینه های تامین زیرساخت ، شهرسازی و شهرداری ، تفکر کرده اند؟
کد خبر: ۳۸۹۹۳۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۱۱
پیامد انتخاب سیاسی وزرا؛
بسیاری از دلسوزان نظام از روز اول در خصوص کابینه دولت سیزدهم و کم توانی آن هشدار داده بوده و می دهند. انتخاب سیاسی کابینه ، نه تنها نیروهای کارآمد نظام را به حاشیه کشیده است، فضایی از ناکارآمدی عملکردی منجر به افزایش نارضایتی ها را هم در جامعه حاکم نموده و این به هیچ وجه با مختصات عدالت محوری دولت سیزدهم همخوانی ندارد. حدود یک سوم از دوره وزارت آقای محرابیان گذشته و جا دارد با بررسی عملکرد ایشان در این دوره، نقدی بر عملکرد وزارت نیرو داشته و کمک کنیم که روند اقدامات خود را اصلاح کند تا بیش از این به مشکلات این وزارتخانه اضافه نکرده و مردم، صاحبان صنایع و تجار را بیش از این تحت فشارهای مادی و معنوی قرار ندهند.
کد خبر: ۳۸۶۰۴۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۰/۳۰
کارشناس حوزه انرژی مطرح کرد:
کشور گویا دچار نوعی جنون مدیریت جزیرهای شده است. هرکس بدون توجه به زنجیره اثرگذاری اقدامات، قصد جلو بردن کار زیر بخش خود را دارد و تنها نقشه راه مشترک هم کاهش هزینههای دولت به هر قیمت و توجیهی است. اینکه به هر شیوه ممکن، هزینههای دولت را با کاهش یارانه ها، کم کنیم، امری است نیکو، اما این برنامه خود نیازمند مقدماتی است و تحفظاتی. واقعی سازی قیمتها در گام اول باید با بستن عوارض صادراتی روی محصولات دارای صادرات مستقیم و یا غیر مستقیم صورت گیرد و در عین حال باید توان درآمدی شهروندان تقویت شده و افزایش یابد. در گام دوم و اثبات وجود قدرت خرید و توان درآمدی باثبات و کافی، قیمتهای داخلی باید به روز رسانی شود. در خصوص محصولات پتروشیمی هم توجه به این نکات بشدت لازم است. آیا دولت میداند به اسم واقعی سازی قیمت ها، چه بلایی سر شهروندان میآورد؟ توجه به صحبتهای خطیبی نماینده اسبق ایران در اوپک، قابل توجه میباشد.
کد خبر: ۳۸۵۱۴۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۱۶